Παιγνιοθεραπεία

Τι είναι η Παιγνιοθεραπεία;

Η παιγνιοθεραπεία είναι μια ψυχοθεραπευτική προσέγγιση που απευθύνεται κυρίως σε παιδιά ηλικίας 3-12 ετών και βασίζεται στην αρχή ότι το παιχνίδι είναι θεραπευτικό κι έχει ζωτική σημασία για την ολόπλευρη ανάπτυξη του παιδιού.

Το παιχνίδι δηλαδή θεωρείται ως το φυσικότερο μέσo επικοινωνίας κι έκφρασης, με το οποίο τα παιδιά μαθαίνουν, εξερευνούν, ανακαλύπτουν και προσπαθούν να κατανοήσουν τον κόσμο γύρω και μέσα τους.

Η παιγνιοθεραπεία παρέχει ένα χώρο απόλυτης ασφάλειας κι εμπιστοσύνης, μέσα στον οποίο το παιδί μπορεί να εκφράσει, να κατανοήσει, να επεξεργαστεί τις εμπειρίες και τα συναισθήματά του και να επιλύσει τις δυσκολίες που παρεμβάλλονται στη φυσιολογική του ανάπτυξη ή δημιουργούν προβλήματα στην καθημερινότητα του.

Η θεραπευτική αυτή προσέγγιση διαφέρει από τις «παραδοσιακές θεραπείες» στο ότι δεν βασίζεται στο λόγο, αλλά στο παιχνίδι.

Τα παιδιά δεν καλούνται να εξηγήσουν τι τα απασχολεί, αλλά χρησιμοποιούν το παιχνίδι με βάση τις δικές τους ικανότητες και το δικό τους ρυθμό, ώστε να εκφράσουν συμβολικά τις ανησυχίες τους, τις επιθυμίες και τους φόβους τους.

Το παιχνίδι μετατρέπεται από μέσο εξωτερίκευσης των συναισθημάτων του παιδιού σε μέσο κατανόησης για το θεραπευτή, για να μετουσιωθεί τελικά σε μέσο θεραπευτικής αλλαγής και προσωπικής ανάπτυξης.

Η παιγνιοθεραπεία μπορεί να εφαρμοστεί εξελικτικά, διαγνωστικά, προληπτικά και θεραπευτικά, ενώ μπορεί επίσης να λειτουργήσει μόνη της (σε ατομικό ή ομαδικό επίπεδο) ή σε συνδυασμό με άλλες θεραπείες ανάλογα πάντα με το «πρόβλημα» και τη σοβαρότητα του.

Τι συμβαίνει στην παιγνιοθεραπεία;

Αρχικά ο παιγνιοθεραπευτής έρχεται σε επαφή και συνεργάζεται με ανθρώπους που γνωρίζουν και ενδιαφέρονται για το παιδί. Με τον τρόπο αυτό ορίζεται το θεραπευτικό πλαίσιο και δημιουργείται το θεραπευτικό συμβόλαιο ανάλογα με την ανάγκη και το αίτημα που εκφράζεται.

Η καλή συνεργασία και επικοινωνία όσων εμπλέκονται στη ζωή του παιδιού είναι καθοριστικής σημασίας, καθώς συντελούν στην αποτελεσματικότητα της θεραπευτικής διαδικασίας.

Εξίσου σημαντικό είναι να δημιουργηθεί ένα κλίμα συνέπειας και σταθερότητας. Για το λόγο αυτό οι θεραπευτικές συνεδρίες διεξάγονται μία φορά την εβδομάδα, την ίδια μέρα και ώρα και στον ίδιο χώρο.

Η παιγνιοθεραπεία είναι μια διαδικασία απόρρητη και εμπιστευτική, όπου τα προσωπικά θέματα μπορούν να εξερευνηθούν με ασφάλεια.

Ο παιγνιοθεραπευτής μέσα από το συμβολικό χαρακτήρα του παιχνιδιού βοηθά το παιδί να εκφράσει, να κατανοήσει και να δώσει νόημα στις εμπειρίες του και στα δύσκολα συναισθήματά του.

Παράλληλα, το παιδί απελευθερώνεται συναισθηματικά από εντάσεις και κερδίζει ένα πολύτιμο εργαλείο σε έναν κόσμο που οι δυσκολίες δεν εκλείπουν∙ την ψυχική ενδυνάμωση. Η παιγνιοθεραπεία μπορεί να είναι μια βραχυπρόθεσμη προσέγγιση ή μια διαδικασία που διαρκεί για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, ανάλογα πάντα με τις ανάγκες του κάθε παιδιού.

Για ποιες περιπτώσεις ενδείκνυται η Παιγνιοθεραπεία;

Η παιγνιοθεραπεία είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος θεραπευτικής παρέμβασης για παιδιά που παρουσιάζουν μια ποικιλία δυσκολιών, όπως:

  • Παιδιά που έχουν βιώσει κάποια σημαντική απώλεια (λόγω πένθους, οικογενειακής διάλυσης, διαζυγίου κ.ά.)
  • Παιδιά που έχουν βιώσει κάποια δραστική αλλαγή στη ζωή τους (μετανάστευση, απόκτηση νέου μέλους στην οικογένεια κ.ά.)
  • Παιδιά που έχουν βιώσει είτε προσωπικά είτε μέσα στην οικογένεια αρρώστια, τραύμα ή αναπηρία
  • Παιδιά που έχουν βιώσει ή παραβρεθεί σε περιστατικά οικογενειακής βίας ή κατάχρησης ουσιών
  • Παιδιά που έχουν βιώσει κάποια τραυματική εμπειρία (κακοποίηση, παραμέληση κ.ά)
  • Παιδιά που παρουσιάζουν διαταραχές στην όρεξη ή στον ύπνο (εφιάλτες, ενούρηση, κ.ά.).